Nicotine is een stimulerend middel dat effect heeft op het centrale zenuwstelsel. Wanneer nicotine wordt ingenomen, bereikt het snel de hersenen en bindt het zich aan nicotinereceptoren in de hersenen. Deze receptoren bevinden zich voornamelijk in de beloningsgebieden van de hersenen, zoals de nucleus accumbens en het ventrale tegmentale gebied.
Wanneer nicotine zich aan deze receptoren bindt, stimuleert het de afgifte van verschillende neurotransmitters, waaronder dopamine, noradrenaline en serotonine. Deze neurotransmitters hebben een positief effect op de stemming, het geheugen, de alertheid en de concentratie.
Door de afgifte van dopamine activeert nicotine het beloningssysteem in de hersenen, wat kan leiden tot een gevoel van plezier en voldoening. Dit mechanisme is een belangrijke reden waarom nicotine verslavend kan zijn en waarom het moeilijk kan zijn om te stoppen met roken.