Een hersenvliesontsteking (ook wel meningitis genoemd) is een ontsteking van de membranen die de hersenen en het ruggenmerg bedekken, terwijl een hersenontsteking (ook wel encefalitis genoemd) een ontsteking van het hersenweefsel zelf is. De symptomen en behandeling van beide aandoeningen kunnen vergelijkbaar zijn, maar er is een verschil in de locatie en de aard van de ontsteking. Een hersenvliesontsteking kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door bacteriën, virussen of schimmels, terwijl een hersenontsteking meestal wordt veroorzaakt door virussen.