Het model van Mintzberg is een theoretisch model dat beschrijft hoe organisaties kunnen worden gestructureerd. Het model is ontwikkeld door de Canadese wetenschapper Henry Mintzberg en is gebaseerd op zijn onderzoek naar verschillende organisaties in de jaren 70 van de vorige eeuw.
Het model gaat uit van vijf basisstructuren, namelijk:
Ondernemersstructuur
Machinebureaucratie
Professionele bureaucratie
Divisiestructuur
Adhocratie
De ondernemersstructuur is geschikt voor kleine bedrijven en kenmerkt zich door een informele structuur, waarbij de ondernemer centraal staat. Bij een machinebureaucratie is er sprake van een strakke hiërarchie en formele procedures, waarbij werkzaamheden volgens vaste regels worden uitgevoerd. Een professionele bureaucratie kenmerkt zich door een sterke focus op deskundigheid en professionaliteit. Bij een divisiestructuur worden de verschillende activiteiten van een organisatie opgedeeld in divisies die afzonderlijk worden aangestuurd. Een adhocratie is geschikt voor organisaties die zich bezighouden met innovatieve projecten en kenmerkt zich door een grote mate van flexibiliteit en aanpassingsvermogen.
Mintzberg benadrukt dat organisaties meestal niet één van deze structuren volledig toepassen, maar een combinatie van verschillende structuren hanteren. Het model van Mintzberg heeft veel invloed gehad op de theorievorming rond organisatiestructuren en wordt nog steeds veel gebruikt in het onderwijs en de praktijk.